صنعت حمل و نقل جزو یکی از صنایع مهم هر کشوری است که همواره مورد توجه قرار گرفته است. در واقع این صنعت کلید اصلی انجام مبادلات داخلی و خارجی است. علاوه بر مبادلات و بحث‌های تجاری، به صورت کلی ارسال هر گونه کالایی به نقاط مختلف، تبدیل به فرایندهای روتین از زندگی بسیاری از افراد شده است. روش‌های مختلفی جهت حمل و نقل و ارسال محموله باری به کشورهای مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد که فریت بار یک نمونه پرکاربرد و متداول از آن‌ها است. در این مقاله قصد داریم تا به بررسی این روش از ارسال کالا بپردازیم.
فریت بار چیست و انواع آن کدام است؟
یکی از پرتکرارترین سوالاتی که در زمینه حمل و نقل مطرح می‌شود و معمولا برای کسانی که می‌خواهند از سرویس‌های مختلف حمل و نقل استفاده کنند پیش می‌آید این است که فریت بار چیست؟
فریت غالبا در مورد حمل و نقل بار به وسیله قطار یا کامیون استفاده می‌شود. به همین دلیل اصطلاحاتی مانند کامیون حمل بار (freight truck) و قطارهای باری (freight trains) در این زمینه متداول بوده و مورد استفاده قرار می‌گیرند.
نکته ای که باید مورد توجه قرار گیرد این است که امروزه حمل و نقل هوایی نیز به صورت گسترده‌ای متداول شده و مورد استفاده قرار می‌گیرد. همین امر باعث شده تا این روش حمل شامل ارسال بار با هواپیما نیز بشود. به طور کلی می‌توان گفت که این سبک از حمل و نقل شامل ارسال بار یا حمل و نقل کالا با کامیون، قطار، کشتی و هواپیما می‌گردد.
اما تاکید دوباره بر این موضوع ضروری است که در سیستم حمل و نقل کنونی و با توجه به راحتی کار با حمل و نقل هوایی معمولا این اصطلاح به منظور اشاره به حمل و نقل هوایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این روش از حمل و نقل کالا و بار بیشتر برای افرادی مورد استفاده است که قصد مهاجرت به کشور دیگری را دارند. در واقع آن‌ها از این روش استفاده می‌کنند تا بتوانند وسایل و لوازم مورد نیاز خود را به کشور مقصد ارسال کنند.
لازم به ذکر است که این روش ارسال بار، برای مقاصد شخصی انجام می گیرد و هیچگونه ماهیت تجاری ندارد در واقع به نوعی بار خصوصی محسوب می‌شود. در ادامه می‌خواهیم به بررسی انواع روش‌های انجام این مدل از حمل و نقل بپردازیم:
انواع روش‌های فریت بار
به صورت کلی حمل بار خصوصی به صورت هوایی می‌تواند به 3 روش کلی انجام پذیرد:
حمل بار با استفاده از هواپیما مسافربری
در این روش از حمل و نقل از ظرفیت بار داخل هواپیمای مسافربری به منظور حمل و نقل بار و وسایل مورد نظر استفاده می‌شود.
حمل بار با استفاده از هواپیما باری
در بسیاری از موارد هواپیمای مسافربری توانایی حمل و نقل بار مورد نظر مسافر را نداشته و یا میزان بار به اندازه‌ای است که نمی‌توان آن را با استفاده از هواپیمای مسافربری حمل کرد. در چنین شرایطی از هواپیمای باری جهت حمل بار استفاده می‌شود. در این نوع از حمل و نقل هوایی، حمل بار به صورتی انجام می‌گیرد که بار در قسمت‌های مختلف هواپیما از جمله شکم، عرشه و غیره پخش شود. در این روش بار را از طریق باز شدن دماغه هواپیما وارد می‌کنند.
3-حمل بار با استفاده از هواپیما Combi
این مدل از هواپیماها بیشتر تحت مالکیت کشورهای خصوصی قرار دارند و برای حمل بار با آن‌ها معمولا بار را در قسمت عرشه اصلی و شکم هواپیما بارگیری می‌کنند.
کارگو چیست؟
کارگو نیز از انواع اصطلاحاتی است که به حمل و نقل هوایی کالا اطلاق می‌شود. در واقع بسیاری از تجار و بازرگانان برای ارسال بارهای خود به کشورهای مختلف، از ظرفیت شرکت‌های هوایی استفاده کرده و با استفاده از هواپیما بار خود را به کشور مقصد ارسال می‌کنند. به این نمونه از مرسولات و بارهایی که با اهداف تجاری ارسال می‌گردند کارگو می‌گویند.
در راستای استفاده از این روش معمولا ارسال با طی کردن مراحل زیر انجام می‌پذیرد:
- انجام بسته بندی مناسب
- تعیین دقیق مشخصات ابعاد و تناژ بار
- ارائه درخواست ارسال بار مورد نظر به شرکت‌های حمل و نقل ارائه دهنده خدمات کارگو
- پرداخت هزینه‌های مورد نظر
- انجام کامل مراحل اداری و دریافت فاکتور
- تحویل اجناس و کالاهای مورد نظر
- پیگیری بار پس از رسیدن پرواز به مقصد
صفر تا صد تفاوت فریت بار و کارگو
همان‌طور که در تعاریف اشاره شد، استفاده از کارگو به منظور حمل و نقل با اهداف تجاری است در حالی که در فریت بار حمل و نقل جنبه تجاری نداشته و برای حمل و نقل بار شخصی انجام می‌گیرد. این موضوع را می‌توان به عنوان تفاوت اصلی و به نوعی تفاوت در ماهیت این دو روش ارسال در نظر گرفت. اما این دو روش دارای تفاوت‌های دیگری نیز با یکدیگر هستند که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:
هزینه کارگو
مهم‌ترین تفاوت موجود میان این دو روش ارسال را می‌توان هزینه هر یک دانست. هزینه‌های مربوط به استفاده از روش کارگو شامل هزینه‌های فرودگاهی، هزینه‌های تشریفات صادرات، هزینه صدور گواهی‌های مربوطه مانند مبدا و قرنطینه و سایر هزینه‌های اداری مربوط است در حالی که در فریت بار هزینه‌های کلی شامل هزینه‌های کلی حمل بار فرودگاهی و هزینه تشریفات گمرکی است.
به طور مشخص در نظر اول هزینه حمل و نقل به روش کارگو بیشتر است، اما باید به این نکته نیز توجه داشته باشیم که این روش به مقاصد تجاری انجام می‌گیرد و معمولا سود حاصل از داد و ستد انجام شده این هزینه بالا را پوشش خواهد داد.
هزینه حمل و نقل
محدودیت در ارسال انواع کالا
در روش کارگو معمولا محدودیت ارسال انواع بار زیاد نیست و شرکت‌های حمل و نقل با رعایت قوانین مربوط به حمل و نقل هر کالا، می‌توانند بدون محدودیت به ارسال کالاهای مورد نیاز خود بپردازند مگر در مواقعی خاص و محدود که ممنوعیت حمل و نقل وجود داشته باشد.
در روش فریت بار اما به دلیل نوع وسایل حمل و نقلی که از آن استفاده می‌شود، محدودیت‌هایی در زمینه ارسال انواع کالاها وجود دارد که شامل انواع مواد منفجره و قابل اشتعال، وسایل آتش بازی، سیلندرهای تحت فشار و گازهای مایع سرد شده، چراغ قوه و باتری‌های الکتریکی، سموم و مواد عفونی، مواد رادیو اکتیو، لوازم صنعتی مانند فشارسنج‌ها و لوازم جیوه‌ای، لوازم و اشیا عتیقه و هر نوع وسیله‌ای که ممکن باشد امنیت پرواز را به خطر بیندازد، می‌شود.
چهار مرحله فریت بار
اگر قصد دارید تا در ایران از این روش حمل و نقل کالا استفاده کنید، لازم است تا مراحل زیر را جهت انجام فرایند حمل ارسال کالاهای خود انجام دهید:
- کسب اجازه ورود بار از طریق مراجعه به دایره فریت در فرودگاه بین المللی امام خمینی (ره) چند روز قبل از تاریخ حرکت خود و گرفتن مجوز از مسئول فریت .
- بردن بار به دایره ارزیابی گمرک و انجام تشریفات گمرکی مربوطه
- دریافت پته سبز گمرکی و مراجعه به دفاتر شرکت‌های باربری هوایی در بیرون از فریت جهت گرفتن بارنامه و تگ بار
- مراجعه به دایره فریت جهت چسباندن تگ بار بر روی کالا و اتمام کار.
قیمت فریت بار چگونه محاسبه می‌شود؟
یکی از موضوعات بسیار مهمی که مورد توجه بسیاری از افرادی است که قصد استفاده از این سرویس را دارند، هزینه فریت بار است. این موضوع به عوامل مختلفی بستگی دارد که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:
-
وزن و حجم
- نرخ شرکت‌های هواپیمایی
- نرخ کشور مبدا و مقصد (برای مثال هزینه فریت بار به آمریکا و فریت بار به آلمان به دلیل مسافت بسیار متفاوت است.)
جمع‌بندی و نتیجه‌گیری
در این نوشتار به بررسی یکی از متداول‌ترین روش‌های حمل بار به نام فریت بار پرداختیم. ابتدا تعریفی از این روش عنوان کرده و چگونگی انجام آن و خدمات فریت بار را شرح دادیم، سپس تفاوت این روش را با روش کارگو که یکی دیگر از روش‌های مورد استفاده در حمل و نقل هوایی است بیان کردیم. در ادامه محدودیت‌های این روش را توضیح داده و در آخر نیز عوامل تاثیرگذار بر قیمت این روش را برشمردیم.
