خواص سیاه دانه چیست ؟ + عوارض جانبی و طریقه مصرف

سیاه دانه یکی از گیاهان طبیعی هست که به دلیل عطر خیلی خوبی که داره به عنوان ادویه نیز مورد استفاده قرار میگیره و قدمت استفاده از ان به بیش از 2 هزار سال میرسه و بسیاری از افراد از سیاه دانه برای تهیه دارو استفاده می‌کنند!

در واقع سیاه دانه حاوی عناصر کمیاب، ویتامین‌ها، نیگلون بلوری (crystalline nigellone)، اسیدهای آمینه، ساپونین (saponin)، فیبر خام ، پروتئین‌ها و اسیدهای چرب مانند اسیدهای لینولنیک و اولئیک، روغن‌های فرار، آلکالوئیدها، آهن، سدیم، پتاسیم و کلسیم است. به همین دلیل هست که استفاده از این دانه های ریز و سیاه رنگ قلب شما رو سالم نگه می داره، مشکلات تنفسی رو برطرف میکنه، تاثیر خوبی در روان شدن مفاصل داره و دارای خاصیت ضد سرطان هم هست.

از نطر تاریخی، استفاده از سیاه دانه تاثیر خیلی خوبی در درمان سردرد، دندان درد، گرفتگی بینی، آسم، آرتروز و کرم روده داشته و همچنین تاثیر خوبی در از بین رفتن التهاب ملتحمه چشم (چشم صورتی) و آبسه و انگل هم داره.

امروزه نیز سیاه دانه و روغن سیاه دانه جایگاه خوبی در توصیه‌های طب سنتی داره و معمولا برای درمان آسم، دیابت، فشار خون بالا، کاهش وزن و سایر شرایط استفاده می شه. 

در ادامه با زیبامون دات کام همراه باشید و با تمام خواص و فواید سیاه دانه و عوارض جانبی آن آشنا بشید و نحوه استفاده از سیاه دانه رو یاد بگیرید و برای بهبود سلامتی بدن، پوست و مو مورد استفاده قرار بدید.

چرا سیاه دانه برای سلامتی بدن مفید است؟

تیموکینون (Thymoquinone) ماده اصلی و موثر موجود در سیاه دانه هست که به دلیل داشتن خاصیت آنتی اکسیدانی، ضدسرطانی و ضد التهابی قدرتمند شناخته شده است. علاوه بر این سایر مواد موجود در سیاه دانه دارای خواص ضد میکروبی و ضد توموری نیز هستند و به همین دلیل هست که از سالیان بسیار دور، در طب سنتی کشورهای خاورمیانه مورد استفاده قرار میگیرد.

خواص سیاه دانه بسیار زیاد هست و معمولا به عنوان یک ماده معطر، ادرار آور، خلط آور، پاک کننده، محرک، مسکن و آرامبخش استفاده میشه. 

شاید باور کردنی نباشه اما سیاه دانه و این دانه های ریز و کوچک دارای فواید سلامتی خیلی زیادی برای بدن هستند که در ادامه به برخی از بهترین خواص سیاه دانه اشاره کردیم:

خواص سیاه دانه برای پوست صورت

اگه به فکر سلامتی پوست خود هستید و تمایل دارید با استفاده از مواد طبیعی و سالم، بهترین مراقبت رو از پوست خود داشته باشید، بهتون پیشنهاد میکنیم از ترکیب آب لیمو شیرین و روغن سیاه دانه استفاده کنید. برای این منظور فقط کافیه نصف فنجان آب لیمو شیرین تازه رو با نصف قاشق چای خوری روغن سیاه دانه مخلوط کنید و روزی 2 بار با استفاده از توپ پنبه ای به پوست صورت بمالید و به تدریج شاهد از بین رفتن لکه‌های پوستی و جوش و آکنه باشید. 

خواص سیاه دانه برای کاهش سطح کلسترول خون

سیاه دانه تاثیر قابل توجهی بر غلظت چربیهای پلاسما داشته و به همین دلیل میتونن سطح کلسترول کلی خون رو کاهش دهند و همچنین تاثیر خیلی خوبی در کاهش سطح تری گلیسرید 1 نیز دارند.

در واقع سیاه دانه با افزایش ظرفیت آنتی اکسیدانی در بدن، به کاهش سطح کلسترول کلی بدن کمک میکنه که البته لازم هست استفاده از سیاه دانه رو با مشورت پزشک در برنامه غذایی خودتون قرار بدید و برای طولانی مدت استفاده کنید تا شاهد اثربخشی ان در کاهش سطح کلسترول خون باشید.

حتما بخوانید: خواص آب انار برای سلامتی بدن چیست؟

خواص سیاه دانه برای لاغری

استفاده از سیاه دانه میتونه تاثیر خوبی در کاهش وزن و همچنین باعث بهبود مقدار BMI در بدن شده و در کاهش اندازه دور کمر و شکم موثر هست و از انجایی که مصرف سیاه دانه معمولا برای بسیاری از افراد هیچ عارضه جانبی به همراه نداره، میتونید این دانه های ریز و سیاه رو به غذاها و سالاد خود اضافه کنید و یا یک نوشیدنی سالم با آب گرم، عسل، آب لیمو و سیاه دانه پودر شده درست کنید و هر روز صبح بنوشید و از خواصی که سیاه دانه برای کاهش وزن و لاغری داره بهره مند بشید. البته بهتره قبل از مصرف سیاه دانه حتما با پزشک مشورت کنید.

خواص سیاه دانه برای تنظیم سطح قند خون

مصرف روزانه 2 گرم سیاه دانه میتونه در تنظیم سطح قند خون بدن در بیمارن دیابتی بسیار موثر باشه و استفاده از این میزان سیاه دانه تاثیر چشم گیری در کاهش سطح قند خون ناشتا خواهد داشت. علاوه بر این استفاده از سیاه دانه در کاهش سطح کلسترول خون در افراد مبتلا به دیابت نیز بسیار مفید هست.

خواص سیاه دانه برای درمان و بهبود آسم

تحقیقات نشون دادند که مصرف سیاه دانه به همراه داروهای آسم میتونه تاثیر خوبی در بهبود سرفه؛ خس خس سینه و عملکرد ریه در افراد مبتلا به آسم داره و این بیماران میتونن با مشورت پزشک استفاده از سیاه دانه رو به برنامه غذایی خودشون اضافه کنند.

خواص سیاه دانه با عسل

ترکیبی از سیاه دانه سابیده شده با کمی عسل میتونه تاثیر فوق العاده ای در تقویت حافظه داشته باشه و اگه این ترکیب رو در آب گرم حل کنید و بنوشید، تاثیر خوبی در برطرف کردن مشکلات تنفسی مانند آسم در بزرگسالان و کودکان خواهد داشت. برای اثربخشی بهتر و بیشتر سیاه دانه و عسل لازمه که این ترکیب رو حداقل به مدت 45 روز به طور مرتب مورد استفاده قرار بدید تا از خواصی که داره بهره مند بشید.

خواص سیاه دانه برای مردان

مردانی که با مشکل ناباروری مواجه هستند میتونن با استفاده از روغن سیاه دانه تعداد اسپرم و تحرک اسپرم ها رو افزایش داده و از این طریق، باروری خودشون رو تقویت کنند. 

حتما بخوانید: بهترین مواد غذایی برای تقویت قوای جنسی مردان

خواص سیاه دانه برای کمک به حفظ فشار خون

استفاده منظم از سیاه دانه و روغن سیاه دانه میتونه تاثیر خوبی در کاهش فشار خون داشته باشه. تیموكینون و تیمول موجود در سیاه دانه میتونن در كاهش فشار خون بیماران نقش داشته باشند. این ترکیبات با کاهش استرس اکسیداتیو قلب و فعالیت آنزیم مبدل آنژیوتانسین 8 (ACE) کار میکنند‌، که هر دو این فعالیتها در کاهش فشار خون موثر هستند.

گفته میشه خواص ضد فشار خون سیاه دانه میتونه به اثر ادرار آور این دانه ها هم نسبت داده بشه.

خواص سیاه دانه برای درمان سر درد

سردرد یکی از رایج ترین مشکلاتی هست که زندگی شهری به همراه داره و شما میتونید این مشکل رو به راحتی با استفاده از روغن سیاه دانه درمان کنید و دیگه نیازی به استفاده از قرص برای درمان سردرد نداشته باشید. تنها کاری که باید انجام بدید این هست که چند قطره روغن سیاه دانه رو بر روی پیشانی بمالید و ماساژ بدید و از نتیجه خیلی خوبی که به همراه داره، شگفت زده بشید. 

حتما بخوانید: خواص و فواید تخم بلدرچین برای سلامتی بدن + روش استفاده و مضرات

خواص سیاه دانه برای تسکین درد مفاصل

اگه از مشکل درد مفاصل رنج میبرید میتونید با استفاده از این درمان خانگی و قدیمی این مشکل رو به راحتی برطرف کنید. کاری باید انجام بدید این هست که یک مشت سیاه دانه رو با مقداری روغن خردل مخلوط کنید و روی حرارت قرار بدید. هنگامی روغن به اندازه کافی داغ شد و دود روغن بلند شد، حرارت رو خاموش کنید و صبر کنید تا این ترکیب خنک بشه. 

وقتی ترکیب روغن خردل و سیاه دانه به دمای مناسب رسید، روی مفاصل ماساژ بدید. اینکار رو به طور مداوم و روزانه انجام بدید تا درد مفاصل به طور کامل بهبود پیدا کنه.

خواص سیاه دانه برای تقویت سیستم ایمنی بدن

ترکیبی از سیاه دانه پودر شده، عسل، آب لیمو و آب گرم فواید خیلی زیادی رو به همراه داره و علاوه بر مواردی که در بالا اشاره شد، این ترکیب میتونه در تقویت سیستم ایمنی بدن هم بسیار مفید و موثر باشه. علاوه بر این اگه مقداری روغن سیاه دانه رو به آب در حال جوش اضافه کرده و از بخار آن استنشاق کنید، میتونید به راحتی گرفتگی بینی رو برطرف کنید و استفاده از این روش برای افرادی که از با مشکل سینوزیت مواجه هستند، بسیار مفید خواهد بود.

طریقه مصرف سیاه دانه

بهترین روش استفاده از سیاه دانه این هست که آن را به برنامه غذایی خود اضافه کنید. یک قاشق کوچک سیاه دانه پودر شده رو میتونید به عنوان ادویه در تهیه غذا، سالاد، نوشیدنی، سس و غیره استفاده کنید و از تمام مزایایی که به همراه داره بهره مند بشید.

علاوه بر این ترکیب سیاه دانه با پنیر و ماست هم یک ترکیب عالی و مقوی هست که میتونید در صبحانه و عصرانه مورد استفاده قرار بدید.

ترکیبی از تن ماهی، روغن زیتون و سیاه دانه هم یکی دیگه از ترکیبهای فوق العاده مقوی و سالم هست که میتونید مورد استفاده قرار بدید و از مزایا و خواص سیاه دانه بهره مند بشید.

نکته قابل توجهی که در این زمینه وجود داره این هست که به هیچ عنوان در مصرف سیاه دانه زیاده روی نکنید و بهتره قبل از مصرف حتما با پزشک خود مشورت کنید و در صورت تایید پزشک، مقدار کمی سیاه دانه رو به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
 

حتما بخوانید: عادتهای اشتباه و آسیب رسان به سلامت کارمندان

عوارض جانبی سیاه دانه

سیاه دانه در کنار تمام مزایا و فوایدی که به همراه داره ممکنه برای برخی از افراد دارای عوارض جانبی هم باشه که در ادامه به برخی از عوارض جانبی سیاه دانه اشاره کردیم:

• خانمهای باردار نباید از سیاه دانه استفاده کنند؛ زیرا مصرف سیاه دانه مانع از انقباضات رحم میشه و ممکنه مشکلاتی رو در طول دوره بارداری به وجود بیاره. بنابراین برای استفاده از سیاه دانه در دوران بارداری حتما با پزشک خود مشورت کنید.

• استفاده از سیاه دانه ممکنه باعث اختلالات خونریزی بشه. تیموكینون موجود در سیاه دانه زمان انعقاد خون رو افزایش میده و مانع از لخته شدن خون میشه و این موضوع میتونه منجر به ایجاد اختلالات خونریزی در بدن بشه. بنابراین اگه اختلال خونریزی دارید باید از مصرف سیاه دانه خودداری کنید.

• استفاده از سیاه دانه میتونه منجر به ایجاد اختلال در عمل‌های جراحی بشه. بنابراین بهتره 1 الی 2 قبل از هرگونه عمل جراحی، استفاده از سیاه دانه رو متوقف کنید.

• استفاده از سیاه دانه ممکنه منجر به کاهش بیش از حد قند خون و فشار خون بشه. بنابراین اگه با تجویز پزشک در حال استفاده از داروهایی برای کنترل سطح قند خون و فشار خون هستید، بهتره در مصرف سیاه دانه احتیاط کنید و حتما زیر نظر پزشک این کار رو انجام بدید.

حتما بخوانید: 11 ماده غذایی خوشمزه که دارای خاصیت ضد التهاب برای بدن هستند!

سخن آخر

سیاه دانه یک داروی طبیعی هست که خواص درمانی آن مورد تایید قرار گرفته است. اگرچه استفاده از سیاه دانه میتونه فواید زیادی رو به همراه داشته باشه اما اگه در مصرف آن زیاده روی بشه ممکنه مشکلاتی رو به همراه بیاره و یا باعث بدتر شدن سایر مشکلات و بیماری ها بشه. بنابراین قبل از مصرف سیاه دانه حتما با پزشک مشورت کنید و به هیچ عنوان در مصرف آن زیاده روی نداشته باشید.

مطالب مرتبط و پیشنهادی:

داغی کف پا نشانه چیست؟ - علت و درمان داغی کف پا

ترفندهای جالب بدن برای داشتن زندگی آسان

چگونه پرخوری ناشی از استرس را کنترل کنیم؟