عوارض رسوب کلسیم در بدن

کلسیم، فراوان ترین ماده معدنی در بدن انسان است. تقریباً 99٪ در اسکلت ذخیره می شود، جایی که کلسیم کلسیم جز برای سلامت استخوان و دندان، برای عملکرد طبیعی ماهیچه ها، عروق خونی و اعصاب ضروری است. مقدار کمی کلسیم در مایع داخل و خارج هر سلول بدن محلول است. مقدار زیاد یا خیلی کم کلسیم می تواند برای آن سلول ها کشنده باشد، بنابراین بدن به دقت سطح کلسیم خون را کنترل می کند.

تجمع کلسیم در بافت های نرم می تواند باعث مشکلات پزشکی یا تغییر در نتایج آزمایش شود. به عنوان مثال، حتی اگر سطح کلسیم خون شما نرمال باشد، رسوبات کلسیمی به نام کلسیفیکاسیون، ممکن است در محل آسیب بافت تجمع یابد. زنانی که این رسوبات یا سایر تجمعات کلسیمی  در آن ها ایجاد می شود، ممکن است تعجب کنند که آیا بیش از حد از این ماده معدنی به شکل مکمل هایی برای حفظ سلامت استخوان ها، یا چیزهای دیگر استفاده کرده اند؟

محققان هیچ ارتباط مستقیمی بین دریافت کلسیم (از طریق غذا یا مکمل ها) و تجمع کلسیم را شناسایی نکرده اند. پس چگونه کلسیم در جایی غیر از استخوان ها رسوب می کند؟

5 مورد از عوارض رسوب کلسیم در بدن

مواردی که در ادامه بیان میکنیم تنها بخشی از عوارض رسوب کلسیم در بدن میباشند.

1- رسوب کلسیم در عروق قلبی

کلسیم می تواند در پلاک شریانی که پس از آسیب به دیواره عروق، ایجاد می شود، جمع شود. پلاک، معمولاً در ابتدا نرم است، اما در نهایت تمایل به سفت شدن و کلسیفیه شدن دارد. علاوه بر این، سلول ‌های رگ ‌های خونی، خود گاهی به استئوبلاست‌های استخوان ‌ساز تبدیل می ‌شوند و کلسیم اضافی در آن محل تولید می ‌کنند.

افراد مبتلا به کلسیفیکاسیون شریانی، بیشتر در معرض ابتلا به بیماری قلبی هستند، اما مشخص نیست که آیا پلاک کلسیفیه، بیشتر از پلاک نرم، احتمال پارگی و ایجاد حمله قلبی را دارد یا خیر.  در اینجا میتوانید علائم بیشتر و اسم قرص برای گرفتگی رگ قلب را مشاهده کنید.

به گفته دکتر خلیل فروزان نیا جراح قلب و عروق، خطر بیماری عروق کرونر را می توان با میزان کلسیم موجود در شریان های کرونر، که با سی تی اسکن، اندازه گیری می شود، پیش بینی کرد. اما، اگر بتوانید از روی سابقه پزشکی یا سایر عوامل خطر، تشخیص دهید که در معرض خطر کم یا زیاد بیماری قلبی هستید، اسکن‌ قلب را توصیه نمی شود.

اگر در معرض خطر متوسط هستید، اسکن کلسیم عروق کرونر ممکن است به پزشک شما کمک کند تا تعیین کند که درمان ‌هایی مانند استاتین‌ ها را با چه دوزی تجویز کند.

اگر دچار درد قفسه سینه شده اید، اسکن کلسیم عروق کرونر ممکن است به تعیین اینکه آیا بیماری قلبی علت آن است یا خیر کمک کند. اکوکاردیوگرافی روشی است که از امواج صوتی برای ایجاد تصاویر متحرک از قلب در حال تپش استفاده می کند، ممکن است، تنگی دریچه آئورت در اثر کلسیفیه شدن را نشان دهد که خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر را تا حد زیادی افزایش می دهد. گاها تنگی ایجاد شده نیاز به درمان دارد و درمان چیزی نیست جز ترمیم و یا تعویض دریچه آئورت قلب می شود.

2- شریان های مرتبط با مغز

در اکثر بیمارانی که به هر دلیلی، تحت سی تی اسکن مغز قرار می گیرند، شریان های کاروتید (گردن) و مهره ای (ستون فقرات) علائم کلسیفیکاسیون را نشان می دهند. این کلسیفیکاسیون ها ممکن است یک عامل خطر مستقل برای سکته مغزی باشند. کلسیفیکاسیون ها به ویژه در افرادی که سکته مغزی مرتبط با لخته (ایسکمیک) داشته اند رایج است.

ارتباط با مصرف کلسیم؟ شواهد محدود است، اما به نظر نمی رسد مصرف کلسیم باعث افزایش خطر کلسیفیکاسیون در عروق کرونر شود. در واقع، معمولا تصور می شود که سطح بالای کلسیم در رژیم غذایی برای سلامت قلب مفید است، زیرا با کاهش فشار خون و کاهش وزن مرتبط است. با این حال، یافته های نگران کننده ای وجود دارد. برخی از مطالعات (اما نه همه) افزایش خطر حملات قلبی را در میان زنانی که مکمل ‌های کلسیم مصرف می‌ کنند، نشان داده ‌اند.

3- تشکیل سنگ کلیه

بر اساس تحقیقات در دانشگاه هاروارد، افرادی که مستعد ابتلا به سنگ کلیه هستند، تقریباً یک سوم کلسیم دریافتی خود را نسبت به افرادی که سنگ کلیه ندارند، از طریق ادرار دفع می کنند. آن ها ممکن است میزان بیشتری کلسیم از رژیم غذایی جذب کرده و در نتیجه مقدار بیشتری دفع کنند، یا ممکن است کلسیم بدن خود را از دست بدهند که خطر ابتلا به تراکم پایین استخوان و همچنین سنگ کلیه را افزایش می دهد.

اگر دچار سنگ کلیه می شوید و ادرار شما سطوح بالایی از کلسیم را نشان می دهد، ممکن است برای شما یک دیورتیک تیازیدی تجویز شود تا باعث حفظ کلسیم در استخوان و کاهش ترشح آن در ادرار شود. اگر سطوح بالایی از کلسیم در خون و ادرار شما وجود داشته باشد، ممکن است برای هیپرپاراتیروئیدیسم، اختلالی که تنظیم کلسیم را مختل می کند و خطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش می دهد، آزمایش شوید.

4- کلسیم در مفاصل و تاندون ها

مایع سینوویال داخل مفاصل، حاوی کلسیم است و غضروف پوشاننده مفاصل نیز دارای کلسیم هستند. هنگامی که کلسیم متبلور می شود، خرده های ریز به دست آمده، سطح مفصل را از بین می برند و باعث آزاد شدن آنزیم هایی می شوند که غضروف را بیشتر تجزیه می کنند. کریستال های حاوی کلسیم، در 60 درصد مفاصل زانو که تحت عمل جراحی جایگزینی به دلیل استئوآرتریت قرار می گیرند، یافت می شود.

کلسیم همچنین می ‌تواند در تاندون‌ ها -به ویژه تاندون‌ های روتاتور کاف شانه- تجمع پیدا کند و شرایطی به نام تاندونیت کلسیفیک ایجاد کند. به نظر می رسد این تجمع در جایی رخ می دهد که نوعی آسیب بافتی یا تغییر سلولی وجود دارد، اگرچه آسیب تروماتیک یا استفاده بیش از حد، لزوماً دخیل نیست.

 اثرات آن به تعداد، محل و اندازه کلسیفیکاسیون ها بستگی دارد. گاهی اوقات، آن ها اصلاً هیچ علامتی ایجاد نمی کنند، اما می توانند ملتهب شوند و باعث درد قابل توجه شانه و محدودیت دامنه حرکتی شوند.