بوتاکس یک داروی ساخته شده از سم تولید شده توسط باکتری کلستریدیوم بوتولینیوم به نام سم بوتولینوم است که در ایران با نام تجاری بوتاکس معروف شده است. این باکتری بی هوازی است و در محیطهای بسته مثل قوطی کنسرو رشد کرده و سم خطرناکی را تولید میکند. به همین دلیل، توصیه می شود کنسروها را 20 دقیقه در آب بجوشانید تا اگر این سم در آن تولید شده باشد، متوجه بادکردگی غیر معمولی آن شوید و آن را مصرف نکنید. در آزمایشگاه باکتری بوتولینیوم را تکثیر داده و سم آن را تخلیص کرده و برای مصارف پزشکی استفاده میکنند.
این دارو در پزشکی، برای درمان بیماریهای عضلانی خاص و زیبایی بیشتر چهره و صورت با حذف چین و چروکهای عضلات به طور موقت استفاده می شود. در واقع این سم با فلج کردن موقتی عضلات صورت، از ایجاد چین و چروک در نواحی بیشتر چروک شده، مانند بین 2 ابرو، پیشانی، کنار لب و اطراف چشمها جلوگیری میکند.
تزریق بوتاکس پرطرفدارترین عمل زیبایی است که بدون نیاز به جراحی انجام میشود. پژوهشگران گفتهاند بوتاکس ممکن است خاصیت ضد سرطانی داشته باشد.
کاربردهای بوتاکس
سم بوتولینوم با فلج عضلات زیرپوستی برای صاف کردن چین و چروکهای صورت و ایجاد ظاهری جوانتر در افراد به کار میرود، مانند چین و چروکهای ناشی از اخم کردن که در بین ابروها یا روی پیشانی ایجاد میشوند و چروکهای اطراف چشم و دهان که در موقع خندیدن ظاهر میشوند.
بوتاکس در برخی موارد برای کاهش میزان تعریق در کف دستها یا زیر بغل نیز استفاده میشود.
بوتاکس در درمان لوچی چشم، اسپاسم اندامهای فوقانی، میگرنمزمن و گرفتگی و درد گردن نیز کاربرد دارد.
محل تزریق بوتاکس
محل تزریق بوتاکس برای درمان میگرن در نواحی مختلف پوست سر میباشد و معمولا بر اساس منطقهای از سر که بیشترین احساس درد را دارد، انجام میشود. این در حالی است که در تزریق بوتاکس به منظور زیبایی، نواحی پیشانی و اطراف چشم مورد تزریق قرار میگیرند. کلفتی پوست، میزان آفتابسوختگی آن و عمق چین و چروکها از مواردی هستند که باید قبل از تزریق بوتاکس مورد توجه قرار بگیرند.
بوتاکس چگونه عمل میکند؟
سم بوتاکس پس از تزریق، جذب عضله میشود و در انتهای اعصابی که فرمان انقباض را به عضلات میرسانند، مستقر میشود. در این محل، بوتاکس از آزاد شدن یک واسطه شیمیایی به نام استیل کولین، که مسئول انقباض عضلانی است، جلوگیری میکند، در نتیجه دستور انقباض به عضله نمیرسد و در حقیقت نوعی فلج عضلانی موقت ایجاد میشود که این فلج ۳ تا ۶ ماه دوام دارد.
عوارض بوتاکس
مقدار بیشتر سم بوتاکس جذب عضلات میشود و مقدار بسیار ناچیزی از آن وارد گردش خون میگردد که بدون عوارض خاصی است.
ممکن است در محل تزریق، مقداری سوزش و قرمزی حاصل شود که پس از چند ساعت خود به خود از بین میرود.
در بعضی از افراد ممکن است علایم سرماخوردگی، سردرد و تهوع ایجاد شود که 2 تا 3 روز بعد به طور کامل بهبود مییابد.
هر چند تزریق بوتاکس عارضه جسمی مهمی ایجاد نمیکند، اما میتواند باعث افتادگی پلک، فقدان جلوه عضلات صورت و ایجاد حالت انجماد در افراد شود. یعنی تا حد زیادی از ایجاد حالات و عواطف گوناگون در چهره جلوگیری میکند.
قبل از بوتاکس اینجا را بخوانید!